An error has occurred :-(

Giữa lòng Tuy Hòa ở Phú Yên, một ngôi tháp gạch cổ kính, đỏ nâu vẫn lặng lẽ trải qua bao mùa mặn nặng miền Trung. Đó là Tháp Nhạn, dấu ấn rõ nét nhất về sự hiện diện của văn minh Chămpa trên đất Phú Yên.

Tháp Nhạn không chỉ là một di tích lịch sử, mà là công thể kiến trúc, tôn giáo và tâm linh giao thoa của người Chăm còn vĩnh viễn với người Việt hôm nay

Văn hóa Chămpa và vẻ đẹp kiến trúc tháp cổ

Văn minh Chămpa từng hậu hõa dọc theo dải duyên hải Trung Bộ, để lại nhiều dấu vết lịch sử ở Quảng Nam, Bình Định, và Phú Yên. Tháp Nhạn, được xây dựng vào khoảng thế kỷ XI dưới thời Vương quốc Chămpa, là một trong số ít di tích còn gần như nguyên vẹn cho đến ngày nay.

Ngôi tháp cao khoảng 25m, được xây từ gạch nung với kỹ thuật xếp gạch chặt chẽ, không dùng chất kết dính mà vẫn kiển cố qua hàng trăm năm. Kiến trúc hình vuông, thon dần lên trên, mang ảnh hưởng sâu sắc của Hindu. Bên trong tháp tường có bài trí linga - biểu tượng sinh thực trong tín ngưỡng Hindu của người Chăm. Mỗi chi tiết, từ đài cửa đến hoa văn đều thể hiện tay nghề và tính linh thiêng trong kiến trúc Chămpa

Tâm linh giao thoa: từ nghi lễ Chăm đến lễ hội Việt

Sau khi vùng đất này được sáp nhập vào Đại Việt vào thời Lê Thánh Tông, Tháp Nhạn dần trở thành điểm tâm linh quan trọng trong đời sống người Việt. Từ chỗ thờ các vị thần Hindu, ngày nay Tháp Nhạn là nơi dâng hương, cầu mùa và tổ chức các lễ hội truyền thống.

Lễ hội Tháp Nhạn diễn ra vào rằm tháng Giêng (AL) hàng năm, gồm nghi lễ cúc linh, biểu diễn nghệ thuật Chăm, múa Apsara, đấu vật, đua thuyền... Sự kiện là nơi giao thoa văn hóa, nối kết giữa hai dân tộc, một đã xa, một vẫn còn.

Giá trị hiện đại và góc nhìn di sản

Hôm nay, Tháp Nhạn vẫn là điểm tham quan đặc sắc của Tuy Hòa. Vào buổi chiều, nhiều gia đình dắt nhau lên tháp tản bộ, ngắm đô thị ven sông Đà Rằng, đón gót hoàng hôn rải lên thân gạch cổ.

Từ đây, du khách có thể tham quan nhiều điểm lân cận như sông Đà Rằng, chùa Bảo Lâm, bãi Tuy Hòa. Năm 1988, Tháp Nhạn được công nhận là Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Quốc gia, đánh dấu nỗ lực bảo tồn và trùng tu giá trị lịch sử của công trình.

Thông tin tham quan Tháp Nhạn

• Địa chỉ: Núi Nhạn, phường 1, TP Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên

• Giờ mở cửa: Tự do cả ngày, không thu phí

• Thời điểm lý tưởng: Cuối chiều để ngắm hoàng hôn

• Cách đi: Từ trung tâm TP Tuy Hòa, đi theo đường Nguyễn Trãi, rẻ vào đường Lê Trung Kiên là đến chân núi Nhạn

Kết luận

Giữa bao chuyển biến của lịch sử và xã hội, Tháp Nhạn Tuy Hòa vẫn đứng đó như một nhân chứng sống động cho sự giao thoa văn hóa. Đó không chỉ là một điểm đến lý tưởng, mà còn là bài học sinh động về sự tồn tại và chống chọi.

Tháp Nhạn là một lời mở đầu tinh tế để khám phá rõ hơn về Phú Yên, về miền Trung, và về những dân tộc tưởng khác nhau nhưng cùng chốn góp lại linh hồn Việt.

Bài viết liên quan:

• Du lịch Phú Yên – Hành trình khám phá thiên nhiên và văn hóa