Có những nơi khi bước chân đến, người ta không cần nhìn những hàng chữ giới thiệu hay tấm biển quảng bá du lịch. Chỉ một cái nhìn đầu tiên đã đủ biết mình đang đứng trong một chương sách cổ xưa. Český Krumlov là một nơi như thế. Nằm gọn trong khúc uốn mềm của sông Vltava, cổ trấn nhỏ ở miền Nam Bohemia gìn giữ những tầng thời gian đã đi qua như thể chúng chưa bao giờ rời đi.

(Nguồn ảnh: sưu tầm)
Český Krumlov nằm ở miền Nam Bohemia, cách Prague khoảng 170 km và cách Linz của Áo chỉ hơn một giờ lái xe. Thị trấn nhỏ như nép mình trong lòng thung lũng, ba mặt được bao bọc bởi rừng đồi, một mặt mở về phía Vltava uốn lượn. Chính sự tách biệt tự nhiên ấy đã giữ gìn linh hồn Trung cổ của Krumlov, để những bức tường đá và mái ngói đỏ có thể đi qua nhiều thế kỷ mà không bị thời gian bào mòn.
Nếu Prague khiến bạn choáng ngợp bởi sự tráng lệ của thủ đô, thì Český Krumlov giống như tiếng thở dài của lịch sử. Từ tháp Castle Tower nhìn xuống, toàn bộ thị trấn hiện ra như một vòng tròn khép kín. Mái ngói đỏ sẫm xếp lớp thành từng dải, tường vôi pastel pha chút vàng mật, xanh xám và hồng nhạt hòa vào nhau. Dòng sông Vltava ôm lấy cổ trấn bằng một vòng cung gần tròn tạo ra một cảm giác như đang nhìn vào bức tranh được khắc từ những nét vẽ của thời Trung cổ.
Ở Krumlov, thời gian không chảy thẳng. Nó uốn lượn theo nhịp của sông. Nó nhấp nhô trên từng phiến đá lát đường. Nó ẩn trong mùi bánh nướng quế buổi sáng, trong tiếng chuông thánh đường St. Vitus vang lên khẽ khàng.

(Nguồn ảnh: sưu tầm)
Lịch sử của Český Krumlov bắt đầu từ thế kỷ 13 khi gia tộc Rosenberg thiết lập vùng đất này thành một trung tâm quyền lực. Nhờ dòng Vltava xuôi về phía Prague, thương mại mở ra. Muối từ Alps, gia vị từ phương Nam, vải vóc từ vùng Baltic được vận chuyển qua sông. Cổ trấn từ đó phát triển thành một mạng lưới giao thương liên vùng.
Thế kỷ 16 đánh dấu thời kỳ cực thịnh. Kiến trúc Gothic dần mềm lại. Những chi tiết Renaissance xuất hiện trên khung cửa sổ vòm, mái hiên cong, mặt tường trang trí hoa văn bích họa. Khi quyền lực chuyển vào tay gia tộc Schwarzenberg, Krumlov trở thành biểu tượng quý tộc vùng Bohemia. Những ngôi nhà trát vôi nhiều lớp, tường đá phủ patina thời gian không bị thay thế bằng bê tông hiện đại mà tiếp tục sống cùng cư dân.
Năm 1992 UNESCO công nhận khu trung tâm Český Krumlov là di sản thế giới. Không chỉ vì vẻ đẹp cổ kính, mà vì thị trấn gần như nguyên vẹn sau hơn sáu thế kỷ. Khi đi bộ qua Latran hay Svornosti, bạn không thấy “một phiên bản Trung cổ phục dựng”. Bạn thấy lịch sử đang sống.

(Nguồn ảnh: sưu tầm)
Từ xa, tháp Castle Tower đã thu hút ánh nhìn. Sắc xanh nhạt, hồng thẫm và vàng gạch trên tường không phải màu sơn mới. Đó là màu vẽ fresco Baroque được gìn giữ qua hàng trăm năm. Tầng tháp tròn, lan can đá, những mái cong nối tầng tạo thành hình dáng vươn cao như muốn chạm vào trời.
Leo qua 160 bậc thang gỗ, từng nhịp thở dồn dập rồi mở ra khung cảnh không thể nhầm lẫn. Dưới chân bạn, mái ngói cổ trấn cuộn xoắn quanh con sông. Ở đường chân trời là rừng Bohemia xanh thẫm. Không còn âm thanh của du khách đang trò chuyện bên dưới. Chỉ còn tiếng gió quét nhẹ qua những ô cửa gỗ đã bạc màu.
Phía sau lâu đài là khu vườn Castle Garden. Những lối đi lát đá thẳng tắp, bồn cây cắt tỉa khéo léo, đài phun nước bằng đá vôi phủ màu thời gian. Buổi chiều nơi đây gần như không một ai. Nhịp sống chậm như tiếng bước chân bạn hòa vào khoảng trời xanh.

(Nguồn ảnh: sưu tầm)
Rời lâu đài, đi xuống khu Old Town như quay về thế kỷ 15. Latran là dải phố cổ nổi tiếng nhất. Những ngôi nhà xây bằng đá, khung cửa gỗ khắc tay, các biển hiệu bằng sắt rèn treo lạc quan trên không. Cửa hàng thủ công bán pha lê Bohemia, gốm men xanh bên cạnh tiệm chocolate đậm mùi ca cao.
Trung tâm cổ trấn là quảng trường Svornosti. Ban ngày nơi đây nhộn nhịp với tiếng cười, tiếng trẻ con đùa giỡn trên nền đá, mùi bánh trdelník bơ quế lan tỏa. Ban đêm quảng trường giống như một sân khấu trầm mặc. Ánh đèn vàng từ các khung cửa chiếu lên mặt đá tạo nên bầu không khí cổ điển dịu dàng.

(Nguồn ảnh: sưu tầm)
Bước vào nhà thờ St. Vitus, bạn sẽ cảm nhận nhiệt độ giảm xuống một cách tự nhiên. Không khí lạnh bên trong bao trùm bởi mái vòm Gothic cao vút. Ánh sáng chiếu qua cửa kính màu rơi lên các hàng ghế dài bằng gỗ sẫm. Mỗi lần ngước nhìn trần nhà, bạn như đang nhìn thấy bầu trời được chạm khắc thành những đường cung thanh mảnh.
Nơi đây không ồn ào. Tiếng nói bị hút vào không gian. Hầu như ai cũng chọn bước đi chậm rãi. Những bức tượng thánh, từng lớp đá chạm khắc, những tấm bia mộ cũ nằm lặng lẽ phía sau nhà thờ tạo nên cảm giác tôn kính khó diễn tả.

(Nguồn ảnh: sưu tầm)
Không có Vltava, sẽ không có Krumlov. Con sông chảy xuyên qua thị trấn, uốn thành vòng tròn ôm trọn những mái nhà đỏ. Từ cầu gỗ gần khu Latran, bạn có thể nhìn thấy dòng sông phản chiếu những mặt tiền pastel. Mỗi bước chân trên cầu nghe như đang vượt qua một nhịp thời gian khác.
Nhiều du khách chọn kayak hoặc cano để nhìn cổ trấn từ mặt nước. Khi chèo qua những đoạn sông lặng, lâu đài hiện lên phía trên đầu như một nhân vật khổng lồ. Nắng chiều rơi lên mặt nước chia thành từng vệt vàng, và mái ngói phía xa nhuộm màu mật ong.

(Nguồn ảnh: sưu tầm)
Đến Český Krumlov chỉ trong ngày, bạn sẽ thấy đẹp. Nhưng chỉ khi ở lại một đêm, bạn mới hiểu vì sao người ta yêu nơi này. Sau 6 giờ chiều, những đoàn tour rời đi. Phố cổ tĩnh lặng trở lại với nhịp sống của cư dân. Cửa tiệm nhỏ mở đèn vàng. Hàng trăm năm lịch sử trượt nhẹ qua mặt đá dưới chân bạn như tiếng thì thầm.
Buổi tối ở Krumlov là một khoảnh khắc rất Trung Âu. Sương mờ xuống, ánh đèn phản lên Vltava tạo thành những dải sáng mềm. Tiếng đàn và tiếng cười trong pub ven sông hòa vào nhau. Cổ trấn không còn là điểm đến du lịch. Nó trở thành một nơi để ở, để cảm, để nghe câu chuyện của những người đã sống qua nhiều thế hệ.

(Nguồn ảnh: sưu tầm)
Ẩm thực Séc mang sự giản dị dễ chịu. Món svíčková với thịt bò hầm kem, bánh dumpling mềm thấm sốt là hương vị đặc trưng của vùng đất lạnh. Goulash kiểu Czech cay nhẹ, đậm đà hơn phiên bản Hungary nhưng vẫn giữ độ béo tinh tế. Trdelník là món bánh hình ống nướng trên than hồng, phủ quế và đường, khi cắn vào bạn sẽ nghe tiếng giòn nhẹ.
Pubs địa phương là nơi du khách và dân bản xứ hòa vào nhau. Bia Bohemia nhẹ, hậu thanh, dễ uống. Người ta không vội. Một cốc bia có thể kéo dài cả tiếng đồng hồ và câu chuyện cứ thế chảy theo nhịp của dòng sông.

(Nguồn ảnh: sưu tầm)
Cảm giác như vừa khép lại một trang sách cổ nhưng câu chuyện thì vẫn còn đó. Những mái ngói đỏ, tiếng chuông nhà thờ và vòng tay uốn lượn của dòng Vltava sẽ tiếp tục sống, tiếp tục chứng kiến thêm bao thế hệ bước qua. Bạn bỏ lại cổ trấn phía sau, nhưng dư âm của nó vẫn theo cùng, như một mảnh ký ức dịu dàng nằm ở đâu đó trong tim.
Rồi một khoảnh khắc bất chợt nào đó sau này, khi nhìn thấy một bức ảnh mái nhà nép bên sông cong, bạn sẽ mỉm cười và nghĩ thầm: “Ta đã từng đến đây. Ta đã từng thuộc về nơi này.”